مطالعة اثر عصارة هیدروالکلی گیاه مریم‌گلی بر خاصیت ضد درد مورفین در موش صحرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه فارماکولوژی و سم شناسی، دانشکدة داروسازی، مرکز تحقیقات فیزیولوژی

2 مرکز تحقیقات فیزیولوژی، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی.

3 گروه فارماکوگنوزی، دانشکدة داروسازی.

4 گروه سم‌ شناسی دانشکده داروسازی.

5 داروساز.

چکیده

زمینه و هدف: در طب سنتی ایران، در مورد اثر ضد التهابی گیاه مریم­گلی (Saliva Officinalis) گزارش­هایی وجود دارد. در مطالعة حاضر، اثر تجویز مقادیر مختلف عصارة هیدروالکلی مریم­گلی بر خاصیت ضد درد مورفین در موش صحرایی، مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: تعداد 112 سر موش­های صحرایی نر بالغ به­طور تصادفی ساده، به 14 گروه 8 تایی تقسیم شدند. 1- گروه کنترل (سالم با تغذیة عادی)؛ 2- دریافت­کنندة دوز مؤثر مورفین؛ 3- گروه شاهد (دریافت­کنندة سالین نرمال) ؛  4 تا 8- پنج گروه دریافت­کنندة دوزهای 200، 400، 600، 800 و1000 میلی­گرم بر کیلوگرم عصارة هیدروالکلی مریم­گلی؛ 9 تا 13- پنج گروه دریافت­کنندة دوزهای مختلف عصارة همراه با دوز مؤثر مورفین؛14- دریافت کنندة میلی­گرم بر کیلوگرم1 نالوکسان همراه با بهترین دوز عصاره. برای ارزیابی درد موش­های صحرایی از دستگاه تست درد (Tail-flick) و گرمای نقطه­ای 55 درجه سانتیگراد و زمان قطع خودکار انرژی گرمایشی = (cut off time) 10 ثانیه بر دم آنها تابانده شد. تفاوت بین گروه­ها با مقدار 05/0 P< معنادار تلقی گردید.
یافته­ها: بهترین دوز ضد درد، عصارةmg/kg  800  بود که بیشترین اثر ضد درد در دقیقة 45 آزمایش مشاهده شد و توانست آستانة ظهور رفلکس دردناک دم را بالا ببرد. تجویز نالوکسان، 15 دقیقه قبل از تجویز بهترین دوز عصاره، توانست اثر ضد درد عصارة را به­صورت معناداری (05/0P<) کاهش دهد. تجویز بهترین دوز عصاره (mg/kg 800) همراه با مورفین، اثر ضد دردی مورفین را به­طور معناداری (05/0P<) افزایش داد.
نتیجه­گیری: یافته­های این تحقیق، نشان می­دهد که عصارة هیدروالکلی مریم­گلی، قادر به افزایش اثر ضد درد مورفین بوده و این اثر را از طریق گیرنده‌های اوپیوئیدی اعمال می­کند که احتمالاً یکی از مکانیسم­های ضد درد آن است.
م ع پ 1390؛‌10(5): 505- 513

کلیدواژه‌ها


 
1-Chauchar  P. Recognition and pain remedy. 4th ed . afsharnadari Q, translator. Tehran: Gostardeh Nashr Publications; 1990: p. 13-14.
2-Kandel Eric R, Schwarts JH. Principles of neural science. 4th ed. USA: elsevier; 2000: Chap 24, P.472-89.
3-Mozaffarian V. A dictionary of Iranian plant names. Tehran: Farhany moaser; 2007: P. 617.
4-Carol A, Linda A, Anderson J, Philipson D. Herbal medicines. 1996; 231-32.
5-Zargari A. Medicinal plants. 4th ed. Tehran: Tehran University Press; 1990: P. 62.
6-Samsam Shariat H. Qualitative and quantitative evaluation of the action constituents and control methods for medicinal plants. 1st ed. Isfehan: Mani publications; 1992: P. 12-20.
7-Beladi Nejad M. The stady of the effect of hydro alcoholic extract of Artemisia dracunculus L. on analgesic effect of morphine in rat  [dissertation]. Ahvaz: Ahvaz  jundishapour University of Medical Sciences; 2006: P. 65-6.
8-Volak JS, Todola J. Plants medicinalis. 3rd ed. Zaman S, translator. Tehran: Ghoghnus; 1997: P. 296.
9-Lynch  MA. Long- term potentiation and Memory. Physiol Rev. 2004; 84(1): 87-136. [PMID: 14715912]
10-Kavvadias D, Sand P, Youdim KA, Qaiser MZ, Rice-Evans C, Baur R, et al. The flavone hispidulin, a benzodiazepine receptor ligand with positive allosteric properties, traverses the blood-brain barrier and exhibits anticonvulsive effects. Br j Pharmacol. 2004; 142(5): 811-20. [PMID: 15231642]
11-Pereira P, Tysca D, Oliveira P, Dasilbabrum IF, Picada JN, Ardenghi P. Neurobehavioral and genotoxic aspects of rosemarinic acid. Pharmacol Res. 2005; 52(3): 199-203. [PMID: 16026713]
12-Abu-Amer KM, Sen P. Pharmacology of rosemary and its therapeutic potentials. Indian J Exp Biol. 1999; 37(2): 124-30. [PMID: 10641130]