مقایسۀ بهره‌وری بیمارستانهای دانشگاهی و غیر دانشگاهی اهواز: با استفاده از شاخص مالم کوئیست و تحلیل پوششی داده‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جراحی دهان و فک و صورت، دانشکدۀ دندان‌پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شا‌پور اهواز، اهواز، ایران.

2 دانشکدۀ مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، مرکز تحقیقات مدیریت ارایۀ خدمات سلامت، پژوهشکدۀ آینده‌پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران.

3 دانشکدۀ مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، ایران.

4 دانشکدۀ بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، قزوین، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: بیمارستان­ها یکی از مهمترین و پرهزینه­ترین واحدهای نظام سلامت، سهم عمده­ای از تولید ناخالص ملی را به­خود اختصاص می­دهند. لذا توجه به بهره­وری در بیمارستانها بسیار پر اهمیت است. هدف از این مطالعه مقایسآ بهره­وری در بیمارستانهای دانشگاهی و غیر دانشگاهی شهر اهواز با استفاده از شاخص مالم کوئیست و تحلیل پوششی داده­ها می­باشد.
روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی_تحلیلی بوده که از سال 86-90 در 16 بیمارستان شهر اهواز انجام شد. درون­دادها جهت محاسبۀ میزان بهره­وری شامل؛ تعداد پزشک، تعداد پرستار، سایر پرسنل و تخت فعال و برون­دادها شامل؛ درصد اشغال تخت، تعداد بیماران، تعداد اعمال جراحی می­باشد. ابزار گردآوری داده چک­لیست محقق­ساخته بود. برای تحلیل از نرم­افزار 1/2Windeap ، نسخۀ 16 SPSS و آزمون مان­ویتنی استفاده شد.
یافته­ها: میانگین بهره­وری کل بیمارستانها در طی 5 سال مورد مطالعه 983/0 می­باشد. همچنین میانگین کارآیی فنی و کارآیی تکنولوژیک بیمارستانها در طی این سالها به ترتیب 002/1 و 981/0 بود. بین میانگین بهره­وری کل بیمارستانهای دانشگاهی (940/0) و غیر دانشگاهی (03/1) در طی سالهای مورد مطالعه اختلاف معناداری مشاهده شد. (05/0P<)
نتیجه­گیری: کارآیی تکنولوژیک تأثیر بسیار مهمی بر بهره­وری کل عوامل در بیمارستانها دارد. بهره­وری کل در بیمارستانهای دانشگاهی بهتر از بیمارستانهای غیر دانشگاهی بود.

کلیدواژه‌ها


 
1-Kittelsen ACS, Magnussen J, Anthun KS, Hakkinen U, Linna M, Medin E, "et al" . Hospital Productivity And The Norwegian Ownership Reform - A Nordic Comparative Study. 2008. Working paper. Available at https://www.med.uio.no/helsam/forskning/nettverk/hero/publikasjoner/skriftserie/2008/2008_10.pdf. Accessed  Dec 15, 2014.
2-Karimi S, Sajadi H, Karami M, Torkzad L, Bidram R. Efficiency Estimation in General Hospitals of Isfahan University of Medical Sciences during 2005-2006 by Data Envelopment Analysis . Journal of Health Administration 2009; 12 (36):39-46. [in Persian]
3-Rebba V, Rizzi D. Measuring Hospital Efficiency through Data Envelopment Analysis when Policymakers' Preferences Matter. An Application to a Sample of Italian NHS Hospitals. Politica Economica 2007; 23(3): 233-58.
4-Sadaghiani E. Organization and hospital management.1st ed. Jahan rayaneh press: Tehran; 1998. [in Persian]
5-Rezaei J, Soltani HA, Tavakoli BaghdadAbadi MR, Hoseini MA. Assessment of Total Factor Productivity Changes In All Of Trade Banks In Iran By Using Malemquist`s Index. Journal of Trade Studies 2008; 12(48): 69-101.[in Persian].
6-Marandi A. Health in Iran. UNICEF, World Health Organization, Report No 23. 1998. [in Persian]
7-Panahi S, Siroosmehr H. Comparative study of efficiency-an indicator of the health sector privatization.Proceedings of the First Conference of Resource Management; 2002. Tehran, Iran. MOHME; 2002. P. 319-320.  [In Persian]
8-Hatam N. "Comparison of cost - effectiveness of public hospitals affiliated with Shiraz University of Medical Science in second six months of 1993". Master’s thesis, IUMS, School of Management and Medical Informatics, 1995. [In Persian]
9- Najafi B, Beheshti Dehkordi A, Emami Meibodi A. The productivity of general hospitals of Ardebil Province (1999-2006). The Journal of Qazvin University of Medical Sciences 2011; 14(4): 64-70. [in Persian]
10-Rahmani N, Keshavarz A, Tabatabaei SS, Kalhor R. Assessing The Role Of Hospital Ownership On Total Factor Productivity Changes In Qazvin Hospitals Using Malemquistٰs Index And DEA. Payavard Salamat 2012; 6(4): 300-310. [in Persian]
11-Kessler D, McClellan M. The effects of hospital ownership on medical productivity: National Bureau of Economic Research 2001Oct: 25-35.
12-Afonso A, Fernandes S. Assessing hospital efficiency: Non-parametric evidence for Portugal. Working papers 2008 Feb: 27-35.
13-Getzen T. Health economics fundamentals and flow of funds. 2nd ed. New York: Wiley, John & Sons, Incorporated; 2003.
14-Emami M A. Principals of productivity and Efficiency Measurement (in theory and practice). 2 nd ed. Tehran: Institute of Business Studies & Research Press; 2006. [in Persian]
15- Jacobs R, Smith PC, Street A. Measuring efficiency in health care: analytic techniques and health policy. Cambridge University Press; 2006.p 17-65.
16-wang jian. Estimation of Hospital cost Functions and Efficiency  Measurement, China Center for Economic Research . Working Paper. 2004.
17-Akbari P. The roll and importance of productivity. Political and Economic Information 2010; 25(3):178-195. [in Persian]
18-Safarnia H, Zeynali S, Bastani R. Measuring productivity of hospitals Affiliated to Iran's Social Security Organization using Malmquist Index during 2006-2009. Hakim Research Journal 2013; 16(1): 65- 71. [in Persian]
19-Yawe B. Total factor productivity growth in Uganda’s district referral hospitals. Faculty of Economics and Management, Makerere University, UGANDA, 2006.
20- Giuffrida A. Productivity and efficiency changes in primary care: a Malmquist index approach. Health Care Management Science 1999; 2(1):11-26.
21- Shen YC, Eggleston K, Lau J, Schmid C. Hospital ownership and financial performance: A quantitative research review: Working paper. National Bureau of Economic Research 2007 Feb; 44(41-68):18-26.
22-Zariei GF, Poorreza A, Hosseini M, Akbari FA. Private hospitals' difficulties: Top managers' perspective. Payesh 2011; 10: 73-81. [in Persian]
23-Jafari Sirizi M, Rashidian A, Abolhasani F, Mohammad K, Yazdani Sh, Parkerton P, "et al".Qualitative assessment of dimensions and degree of autonomy granting to university hospitals. Hakim Research Journal 2008; 11(2): 59- 71.[in Persian]
24- Santerre RE, Vernon JA. Hospital ownership mix efficiency in the US: An exploratory study. Working Paper. National Bureau of Economic Research 2005. 9-15.