بررسی میزان تغییرات ضریب تضعیف بلوک‌های سروبند در دفعات ذوب متوالی برای شیلدینگ اندام‌های سالم در مسیر تابش فوتون‌های مگاولتاژ در پرتودرمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 - گروه فیزیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران. گروه رادیوتراپی و انکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران.

2 گروه فیزیک پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران.

3 گروه رادیوتراپی و انکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران.

4 - گروه رادیوتراپی و انکولوژی، دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: حفاظت ارگان­های حیاتی سر راه اشعه یکی از مقولات مهم رادیوتراپی می­باشد. آلیاژ سروبند رایج­ترین ماده­ای است که جهت ساخت شیلد به کار می­رود و تا چندین بار ذوب شده و برای بیماران مختلف به­کار می­رود. در این مطالعه، به بررسی تغییرات ضریب تضعیف بلوک سروبند در اثر ذوب شدن پرداخته شده است که آیا ضریب تضعیف بلوک سروبند در اثر ذوب شدن تغییر می­کند؟
روش بررسی: در کورۀ ذوب، سروبند تا 9 بار ذوب شده و توسط دستگاه شتاب دهندۀ واریان بیمارستان گلستان اهواز مورد تابش قرار گرفت و خروجی آن با اتاقک یونش 13CC- اندازه­گیری گردید. سپس با همان میدان، بدون شیلد سروبند، مقایسه شد. سپس ضرایب تضعیف فوتون­های MV6 وMV18 برای دو شیلد در میدان های cm26×6 و cm210×10 در هر مرحله ذوب شدن، اندازه­گیری و با استفاده از نرم­افزار SPSS و آنالیز رگرسیون تجزیه و تحلیل شد.
یافته­ها: نتایج تحلیل رگرسیون با 05/0>P نشان داد که بین ضریب تضعیف و تعداد دفعات ذوب، رابطۀ معناداری وجود دارد و با افزایش تعداد دفعات ذوب، ضریب تضعیف افزایش می­یابد.
نتیجه­گیری: ضریب تضعیف بلوک­های سروبند در اثر ذوب شدن متوالی افزایش می­یابد و با اطمینان می­تواند برای بیماران به­کار رود.
 

کلیدواژه‌ها


-Khan FM. The physics of radiation therapy. 4th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.2009; 243-52.
2-Muller-Runkel R, Ovadia J, Borger F, Culbert H, Rohowsky B. A shaping device for irregular electron fields for the Therac-20accelerator. Med Phys 1985;12(1):90-2.
3-Henderson SD, Purdy JA, Gerber RL, Mestman SJ. Dosimetry considerations for a lipowitz metal tissue compensator system. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1987;13(7):1107- 12.
4-Jordan T, Williams P. The design and performance characteristics of a multileaf collimator. Phys Med Biol 1994;39(2):231-51.
5-Boyer AL, Ochran TG, Nyerick CE, Waldron TJ, Huntzinger CJ. Clinical dosimetry for implementation of a multileaf collimator. Med Phys1992;19(2):1255-61.
6-Bas M, Gursoy O, Alkaya F, Ayar H, Yavuz A. The use of pure lead instead of lipowitz alloy in radiotherapy applications and a newly-developed mold apparatus. East J Med 1999;4(2):73-6.
7-Blackwell CR, Amundson KD. Cadmium free lead alloy for reusable radiotherapy shielding. Med Dosim 1990;15(3):127-9.
8-Iftikhar A, Wazir M, Kakakhail MB, Sbilal A, Amjad H, Khwaja A, et al. Comparison of Lead and Cerrobend Blocks for Incident Photon Flux of 6 and 15 MV X-rays. Iran J Cancer Prev 2011;4(1):10-14.
9-Brezovich IA, Sparks KS, Duan J. A self-correcting method for improving the precision of beam blocks. J Appl Clin Med Phys 2001;2(3):106-13.
10-Ravichandran R,  Binukumar JP, Kannadhasan S. Testicular shield for para-aortic radiotherapy and estimation of gonad doses. Med Phys 2008; 33(4): 158-61.
11-Taherkhani A, Mohammadi M, Saboori MS, Changizi V. Evaluation of the physical characteristic of Cerrobend blocks used for radiation therapy. Iran J Radiat Res 2010;8(2):93-101.
12-Wojcicka JB, Yankelevich R, Werner BL, Lasher DE. Technical note: on Cerrobend shielding for 18–22 MeV electron beams. Med phys 2008;35(10):4625-9.
13-Hall EJ, Giaccia AJ. Radiobiology for the Radiologist. 6th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2006; 47-81.
14-Ivanova T, Bliznakova K, Malatara G, Kardamakis D, Kolitsi Z, Pallikarakis N. Simulation studies on the effect of absorbers on dose distribution in rotational radiotherapy. Med Phys 2009;25(4):172-80.